Türkiye de gün geçmiyor yeni bir fidan ve fide çeşiti çıkmakta , verimli bu topraklar da herçeşit ürünü yetiştire bildiğiniz bu topraklar da mutluluk meyvesi , Goji berry fidanı yetiştirilmeye başlandı , goji berry de nesi demeyin gelin beraber tanıyalım nasıl bişidir. Nerelerde yetiştirile bilir, netür faydaları vardır ve nasıl tüketilir konuların da bir makale derlemek ve siz değerli ziyaretcilerimizinde bu ürünü tanımalarını istedim.
Goji Berry Nedir ? (Mutluluk Meyvesi nedir ? )
Boyu 1 ile 3 metre arasında değişebilen , yaprak döken çok yıllık odunsu bir bitkidir. Orjinal yaşam alanı bilinmemesine karşın ilk yetiştiği yerlerin Güneydoğu Avrupa ve Güney Batı Asya olduğu tahmin ediliyor. Goji Berry çeşitli ülkelerde isimlendirilirken genellikle mutluluğu ve sağlığı simgeleyen isimlerle anılmıştır. Mesela, Çin'de EVLİLİK ŞARABI ,TİBET GOJİSİ,HİMALAYA GOJİSİ adı altında yer almıştır. Diğer bir isimde LYCİUM ” KADİM “ Anadolu Bölgesi olan LYCİA’dan geldiği varsayılmaktadır. Japonya'da GOJİ BERRY KUKO ismi ile anılırken meyveleri ise KUKO NOMİ veya KUKO KAJİTSU adıyla anılır. GOJİ BERRY aynı zamanda KIZIL ELMAS olarakda anılır. Çin'de 2000 yıldan beri ilaç yapımında kullanılmakta olan ve yaprakları sebze yerine de kullanılan GOJİ BERRY geleneksel Çin beslenme alışkanlıklarında geniş yer kaplamaktadır. GOJİ BERRY (KURT ÜZÜMÜ), Amerika ve Kanada'da yiyecek pazarlarında büyük ilgi uyandırıyor ve insanlar bu yemişin bir çok rahatsızlığa yardımcı olduğu konusunda hemfikirler.
Goji Berry faydaları ? (Mutluluk Meyvesi faydaları ? )
Neden Goji Berry tüketmeliyiz?
Goji Berry'nin başlıca faydaları şunlardır:
Goji Berry;karacigerimizi korur.
Goji Berry;gözleri,görüş kabiliyetini arttırır
Goji Berry;bağışıklık sistemini güçlendirir.
Goji Berry;cinsel işlevi ve doğurganlığı arttırır.
Goji Berry;sindirim sistemini rahatlatır.
Goji Berry;yasam süresini uzatır.
Goji Berry;dolaşım sistemini kuvvetlendirir.
“35 çeşit sağlık etkenine fayfası olduğu belirlenen Goji. Şimdi Türiye de üretilmeye başlanmıştır.” Kanserden , Uykusuzluğa , Kilo problemlerin den , Böbrek hastalıklarına , sindirimden menepoz hastalıklarına iyi geldiği doktorlar tarafın dan açıklanmıştır.
Goji berry i nereden teymin ede bilirim derseniz .
Tel : + 90 264 654 56 07 + 90 532 655 40 29
Adres : Kargalı Hanbaba Mah. 1109. Sok. No:24 Hendek / SAKARYA
E-posta : info@gojiturk.com
Web: www.gojiturk.com
Adresin den fide ve ürün hakkında bilgi ala bilirsiniz.
a-Ağacın bir yanında dal oluşmadığı durumlarda.
Şekil 1: Göz üzerinden kabuğun çizilmesiBöyle bir durumda, dal çevresinin 1/3?ü kadarlık kısmı bir gözün 1 cm. kadar üzerinden kabuk boyunca odun kısmına kadar halka şeklinde kesilir. Bu uygulama genellikle çentiğin altındaki tomurcuğun sürmesini sağlar. Bu uygulama çiçeklenme başlangıcından 3-4 hafta önce uygulanabilir. Kesim işleminin yeterli derinlikte, kabuk tabakası boyunca olmasına dikkat edilmelidir.
Bazı meyve tür ve çeşitlerinde ağaçlar ilk yıllarda terbiye edilirken uygun olan taç yapısını oluşturmak için istenilen dallar teşekkül etmemektedir. Bu gibi durumlarla karşılaşıldığında üreticiler istenilen noktadan dal çıkarmak için bu tekniğe baş vurabilirler.
b. Bir sürgün, o an için çok kuvvetli olduğundan veya mekanik etkilerle zararlanmış olduğundan çıkarılması gerekebilir. Aynı noktadan tekrar bir sürgün çıkması istendiği durumlarda ?Üçgen kesim? uygulanmalıdır.
İlk yıllarda ağaca verilen şeklin, ağacın tam verim çağında çok önemli olduğunu daha önceki konularda bahsetmiştik. Fakat üreticiler ne kadar dikkat ederlerse etsinler bazen çeşidin gelişme karakterinden kaynaklanan sorunlarla karşılaşabilirler. Bu sorunlardan biri de geniş açılı dalların seçilmesi ve oluşturulması sırasında ortaya çıkar. Örneğin Yeşil Elma olarak bilinen Granny Smith elma çeşidi çok dik gelişen bir çeşittir. İlk 4-5 yıl ağaçlara uygulanan dal açma işlemleri çok önemlidir. Fakat ağaç üzerinde bazı dallar istenilen noktadan çıkmasına rağmen açısı genişletilememekte ve zorlandığında ise kırılmaktadır. Böyle bir durumda Üçgen kesim yapılabilir. Üçgen kesim sonucu hem aynı noktadan tekrar dal çıkışı sağlanır hem de çıkan dal geniş açılı olur.
Şekil 2: Üçgen kesim uygulaması.Merkezi Lider Terbiye Sistemi
Merkezi lider terbiye sistemi destek sistemi kullanılmadan serbest olarak ayakta durabilen elma ağaçlarında (MM 106, MM 111, M 109 ve çöğür anaçlı), kiraz ağaçlarında çok rahatlıkla uygulanabilen bir terbiye sistemidir.
Avrupa grubu erikler (Stanley, President, Angeleno gibi) daha çok dik ve dik yayvan geliştiklerinden bunlara da merkezi lider terbiye sistemi uygulanmaktadır.
Ayrıca çok önemli olan konulardan biri de kiraz ağaçlarında budamadır. Kiraz, yıllardır budanmadan yetiştiriciliği yapılan bir meyve olarak bilinmektedir. Fakat son yıllarda yapılan araştırmalar, kiraz ağaçlarının budanmasında herhangi bir sakınca olmadığını, yıldan yıla yapılan ılımlı budamalara çok iyi tepki verdiğini ve ilk yıllardaki terbiye işlemlerinin meyve verim ve kalitesini arttırdığını göstermiştir.
Fidanların Dikimi ve İlk Gelişme Yılı
Dikim, sonbaharda ağaçların yaprak dökümünden ilkbaharda gözler uyanıncaya kadar olan sürede yapılabilir. Dikilecek olan fidanların sağlıklı, ortalama olarak 1,5 cm. çapında ve 1-1,5 m. uzunluğunda olmasına dikkat edilmelidir. Aşırı kalın fidanların iyi fidan olduğu görüşü çok yanlış bir görüştür.
Meyve bahçesinde dikilecek fidan dallı veya kamçı şeklinde dalsız olabilir. Dikim sistemine göre açılan çukurlara, aşı noktası toprak yüzeyinin 5-10 cm yukarısında olacak şekilde fidanlar dikilir. Eğer fidan kamçı şeklinde dalsız fidan ise dikimden sonra 75 cm. den tepesi vurulur.
Dikimi takib eden ilkbahar gelişme periyodunda kesim noktasının altındaki gözler sürmeye başlayacaktır. Bu devrede ağaçların şekillendirilmesine başlanılır.
Haziran ayının başı-ortasından itibaren sürgünler yaklaşık 7,5-10 cm olunca yaz budaması yapılabilir. İlk iş olarak dik büyüyen fidanın en üstündeki sürgün lider olarak seçilir.
Özellikle dar açıyla çıkan dallar dal açıcılarla (kürdan, mandal, kamış vs.) genişletilmelidir. Dalsız bir fidan dikildiğinde yaz aylarında oluşan sürgünlerden 3-6 adet ana dal seçilir, tercihen 5 adet olmalıdır. Seçilen ana dalların gövde üzerinde eşit açı ve mesafelerle dağıtılması, ilerleyen yıllarda birbirini gölgelememesi açısından önemlidir. Gövde üzerinde ana dallar arasında yaklaşık olarak 7,5-20 cm. lik bir mesafe bulunmalıdır. Seçilen dallar dışındaki yan sürgünler ve liderle rekabet eden dallar dipten çıkartılır. Özellikle lider olarak seçilen en üstteki dalın altındaki 1-2 sürgün çok kuvvetli ve dik büyümektedir. Bu dallara dokunulmadan bırakılırsa lider ile aynı kuvvette gelişeceklerinden ilerleyen yıllarda problem çıkarırlar. Bu sebeple mümkünse bu sürgünler ıslah edilmeli (açısı genişletilerek), mümkün değilse dipten çıkarılmalıdır. Böylece birinci kat oluşturulmuş olur. En alt dal ile toprak yüzeyi mesafesi arası en az 45 cm olmalıdır.
İkinci Yıl Budama ve Terbiye:
Ağaçlar yapraklarını döktükten sonra durgun dönemde birinci katı oluşturan dalların en üstündekinin 50-60 cm yukarısından liderin tepesi vurulmalıdır. Ana dallarda 1/3-1/4 oranında bir tepe kesimi uygulanır. Ana dallar, liderden hem daha aşağıda hem de daha ince olmalıdır.
Fidan üzerinde istenilen bir dal oluşumu olmamışsa, yani 3 daldan daha az dal varsa bu dallar dipten çıkarılır ve liderin tepesi 75 cm. den tekrar kesilir.
İlkbahar gelişme periyodunda da kesim noktalarının altındaki gözler sürmeye başlar. Merkezi lider terbiye sisteminin esasını ?Katlar? oluşturmaktadır. Yani Şekil 4: Durgun dönemde uç kesimleri merkezi lider üzerinde alt taraftan üst tarafa doğru azalan sayıda dallardan oluşan 3-4 adet kat oluşturulmalıdır.
Bu amaçla birinci katın 50-60 cm üzerinde ikinci bir kat oluşturulmalıdır. İkinci katı oluşturan ana dalların birinci katı gölgelememesi için daha az sayıda ve daha kısa olması gereklidir. Örneğin ilk katta 5 ana dal seçilmişse ikinci katta 4 adet seçilmelidir. Hem 1. kattaki hem de 2. kattaki ana dallardan dik gelişenlerin açıları gelişme periyodunda genişletilmelidir.
Üçüncü Yıl Budama ve Terbiye
Yeni oluşturulan ikinci katın dalları birinci kattaki dallardan daha kısa olmalıdır.Böylece alttaki dallar gölgelenmez. Ana dalların uçları 1/3 oranında kısaltılmalıdır. Bu tip bir budama ile piramit şekli elde edilir. Alt kattaki ana dallar üzerinde oluşturulan yardımcı dallar aynı yönde bırakılmalı, simetriye dikkat edilmelidir.
Ağaç üzerinde mekanik etkilerle zararlanmış, kırılmış, hastalıklı olan dallar varsa çıkarılır. Genel bir kural olarak çok ince olan dallara dokunulmaz. Ağaç üzerinde gereğinden fazla kesim yapmanın, fayda dan çok zarar getirdiği unutulmamalıdır. İlkbahar gelişme periyodunda da önceki yıllarda yapılan işlemlere devam edilmelidir.
Dördüncü Yıl Budama ve Terbiye
Geçmiş yıllarda yapılan işlemlere devam edilir. Ağaçların şekil verme işlemi 4 ? 6 yılda tamamlanmalıdır. Fakat çok fazla acele edilmemesinde de fayda vardır çünkü çeşitler arasında gelişme bakımından farklılıklar bulunmaktadır ve istenilen ağaç şekli her zaman kısa bir zamanda oluşturulamayabilir.
Ana dallar üzerinde yardımcı dalların oluşabilmesi için her yıl ana dallarda ve liderde 1/3 oranında tepe kesimi uygulanır. Meyve türüne, çeşide, toprak ve iklim durumuna göre olgun verim çağında bir ağaçta 3-4 kat bulunması gerekir. Örneğin MM 106 anaçlı bir elma ağacında 3 kat ve 10-12 adet ana dal, kuş kirazı anaçlı kiraz ağacında ise 3-4 kat ve 16-21 adet ana dal idealdir.
Verim Çağındaki Ağaçlarda Budama
İdeal şekli ve yapısı oluştuktan sonra ağaçlara uygulanan budama optimum verim almaya yöneliktir. Ölü dallar, hastalıklı ve kırılmış dallar seçilerek budanır. Dar açılı ve dik büyüyen dallar, yaz budaması boyunca çıkarılmaz kış budaması esnasında çıkarılır. Lider her yıl zayıf bir yan dal üzerinden kesilerek yenisi ile değiştirilir. Ana dalların her biri ayrı ayrı ele alınarak budanır, bir birini gölgeleyen ve yere değen dallar çıkarılır. Ağacın iç kısımlarına maksimum ışığın girmesi sağlanmalıdır. Komşu ağacın ana dallarına değen dallar, çok uzun olan dallar da zayıf bir dal üzerinden geriye kesim uygulanır
Fidan dikiminde başarıyı etkileyen en önemli faktörlerden biride dikim zamanıdır. Dikim, genel olarak vejetasyon mevsiminin dışında yani bitkilerin latent devresi dışında yapılır. Ancak dikim zamanı, sulama imkanı olan uygulamalarda ve kaplı fidan kullanma durumunda bütün yıla dağıtılabilir. Bununla birlikte yapraklı ve çıplak köklü fidanların sonbaharda, iğne yapraklı ve daimi yeşil yapraklıları da erken sonbaharda veya geç ilkbaharda dikmek gerekir. Aynı şekilde ılıman zonlarda yaprağını döken türler içinde en iyi dikim zamanı toprağın don periyodunun dışındaki ilkbahar ve sonbahardır.
FİDAN DİKİM ZAMANINI ETKİLEYEN FAKTÖRLER
2.1. Dikim Sahasının Genel İklim Şartları Özellikle yazları kurak ve yağışların daha ziyade sonbahar ve kışa rastladığı Akdeniz Bölgesinde dikimler sonbaharda yapılır."
2.2. Dikim Sahasının Yerel İklim Şartları Rüzgardan çok etkilenen sahalarda,özellikle iğne yapraklılarda ilkbahar dikimleri tercih edilmelidir.
2.3. Toprak Nitelikleri Gevşek ve kumlu sahalarda sonbaharda, ağırca ve verimli kısımlarda ilkbahar dikimleri tercih edilmelidir.
2.4. Türler ve Fidan Materyalleri Genellikle yapraklılar için sonbahar, ibreliler için ilkbahar dikimi daha uygun olur. Türlerin kök büyümesinin seyri de dikim zamanının tespiti açısından önemli bir faktördür. Yapılan araştırmalar köklerin mart ortasına kadar gelişme bakımından durgun bir devre geçirdiği ve bu tarihten itibaren ilkbaharda en faal devresini yaşadığı.yazın durgunlaştığını ve sonbaharda ikinci faal devreye ulaştığını ve kışın tekrar durgunlaştığını göstermiştir. Sonbaharda kök büyümesinin oranı ibreli türlerde %24, yapraklı türlerde ise %60 dır. Genel olarak kökler, tomurcuklar şişmeye başlamadan 15/30 gün önce, toprak belirli bir sıcaklığa (5.5 C) ulaştıktan sonra gelişmeye başlar. Binaenaleyh tomurcuklar kabarmadan 2/3 hafta önceye kadar yapılan dikimler en uygundur. Topraklı ve kaplı fidanların dikimi büyük ölçüde mevsime bağlı değildir. Mahalli iklim şartlarına bağlı olarak erken sonbahardan geç ilkbahara kadar dikilebilir. 2.5. Dikim Esnasındaki Hava Şartları Hangi mevsimde dikim yapılırsa yapılsın havanın kapalı olduğu,rüzgarsız ve aşırı soğuğun olmadığı günler tercih edilmelidir. Bu konuda dikkate alınması gereken diğer bir hususta söküm tarihi ile dikim tarihi arasında geçen sürenin mümkün olduğu kadar kısa tutulması gereğidir. Kaynak : Bahçesel
Geniş Yapraklı Fidanlar
Latince adı Türkçe adı
- Platanus orientalis Çınar
- Tilia platyphyllos Ihlamur
- Cotinus coggygria "Atropurpureum" Duman ağacı
- Prunus ceracifera "Pisardi Nigra" Süs eriği
- Malus floribunda Süs elması
- Hibiscus Syriacus Hatmi
- Cercis siliquastrum Erguvan
- Lagerstroemia indica Oya
- Ligustrum japonica Kurtbağrı
- Buxus sempervirens Piramit şimşir
- Buxus microphylla Şimşir
Bu gün sizlere fidan türlerinden bahsetmek istedim kendi aralarında çeşitlendirilen fidanlar yapraklı ve iğne yapraklı fidan şeklinde sınıflandırılmakta şimdilik ilk etapta hangisi yapraklı hangisi ineli olduğu konusunda isimlerini paylaşmak istedim
Thuja orientalis "Pyramidalis Aurea" Altuni piramit mazı
Thuja orientalis "Aurea Compacta" Altuni top mazı
Thuja occidentalis "Smaragd" Smaragd
Thuja orientalis "Westmont" Westmont
Picea conica Konik ladin
Cupressocyparis leylandii Leylandi
Cupressus arizonica "Glauca" Mavi servi